User-Centred Design (UCD) là thuật ngữ chỉ cho việc thiết kế đúng vào đối tượng sử dụng trên website/ứng dụng mình tạo ra. Đây là một trong những Thuật Ngữ UX Design quan trọng nhằm mang lại trải nghiệm tốt nhất cho người dùng.
Trước đó, chúng ta đã nói về 2 thuật ngữ đầu tiên là UX Designer và Information Architect. Trong bài viết này chúng ta sẽ nói đến User-Centred Design viết tắt là UCD – Việt dịch là Thiết Kế Trọng Tâm.
User-Centred Design (UCD) là gì ?
User-Centred Design được viết tắt là UCD trong các tài liệu mà bạn được học. Tuy nhiên, Blog Lại Văn Đức sẽ nói theo cách đơn giản nhất là Việt Hoá thành Thiết Kế Trọng Tâm để các bạn dễ hình dung.
Phân tích kỹ về User-Centred Design thì rất rộng nhưng các bạn chỉ cần hiểu một cách đơn giản như sau: Khi chúng ta thiết kế một website/ứng dụng nào đó thì cần phải quan tâm đến đối tượng người dùng là ai. Để từ đó chúng ta có một định hướng rõ ràng và cụ thể cho website/ứng dụng của mình. Nhưng chúng ta cũng phải thật khéo léo để sử dụng các màu khắc, văn bản, bố cục website/ứng dụng cho hợp lý.
Lấy ví dụ: Mình có một số sản phẩm quần áo trẻ em muốn bán. Mình thiết kế website bán hàng quần áo trẻ em. Vậy là quá rõ ràng > đối tượng mình hướng đến là trẻ em. Nhưng trẻ em có truy cập vào website của mình và mua hàng không ? ……… Và ai sẽ là người truy cập vào website của mình ? …….. Phải chăng là các bà mẹ.
Ví dụ bên trên cho chúng ta thấy, thiết kế trọng tâm là đánh đúng vào đối tượng người dùng trên website/ứng dụng. Tất cả các thông số về màu sắc, font chữ, hình ảnh, bố cục …… phải được nghiên cứu kỹ. Bên cạnh đó, thiết kế trọng tâm cần phải khéo léo phân tích cách người dùng sử dụng để tìm ra được các phương pháp giúp chúng ta tối ưu các chức năng cần thiết. Điều này sẽ giúp người dùng trải nghiệm website một cách thoải mái hơn. Đây chính là ý nghĩa của User-Centred Design.
Thiết kế theo User-Centred Design như thế nào ?
User-Centred Design – Thiết Kế Trọng Tâm: Chắc chắn đây là công việc của một UX Designer. Khi nhận được một dự án có sự hiện hữu của UX Design. Các UX Designer bắt đầu nghiên cứu và phân tích cấu trúc thông tin. Khi đã có được các thông tin cần thiết của dự án, UX Designer tiếp tục phân tích đến hệ thống sản phẩm của website đó (nếu là website bán hàng) hoặc các dịch vụ mà website đó cung cấp. Sau khi có các thông tin đầy đủ công việc nghiên cứu đối tượng người dùng bắt đầu được triển khai.
Một điều quan trọng nữa trong thời buổi hiện tại mà các UX Designer cần quan tâm là lượng người dùng sử dụng các thiết bị di động rất nhiều. Việc tối ưu website theo chuẩn Responsive là điều cần thiết. Đừng bao giờ quên yếu tố này.
Việc triển khai và nghiên cứu như thế nào thì tùy vào mỗi dự án. Thật là khó khăn nến để giải thích, mời các bạn cùng Lại Văn Đức Blog phân tích một số thể loại website thường thấy để chúng ta có thể nắm rõ về khái niệm này một cách tổng quan nhất:
1. Thiết kế trọng tâm với Blog cá nhân
Trong thời điểm hiện tại, việc tự tạo ra một Blog cá nhân rất rễ dàng. Có rất nhiều nền tảng để hỗ trợ từ miễn phí đến trả phí như blogger, joomla, wordpress …. Hầu hết các blog cá nhân đều chỉ có một hoặc vài chủ đề nhất định. Lấy ví dụ như Blog Lại Văn Đức chuyên viết về các chủ đề liên quan đến Website, UX và Freelancer.
Tùy vào chủ đề mà Blog cung cấp chúng ta cần chọn màu sắc cho, bố cục, cách sắp xếp bài viết sao cho hợp lý để lôi kéo người dùng ở lại blog lâu hơn, quay trở lại blog thường xuyên hơn …. Có như thế thì blog đó mới mau kiếm được tiền (bởi đa số các blog đều đặt quảng cáo). Nhưng quan trọng hơn cả vẫn là nội dung của chính Blog đó. Bạn hãy suy nghĩ về đối tượng người dùng bạn đang hướng đến là ai và nghiên cứu xem sở thích của đa số là gì. Ví dụ: Blog Lại Văn Đức hướng đến đối tượng là chính bạn. Những người đam mê làm web và đang muốn tìm hiểu về UX, Freelancer. Như bạn thấy, Blog của mình cực kỳ đơn giản, không màu mè, nhẹ nhàng với màu xanh – là màu của những ý tưởng, sự điềm tĩnh, sự tin tưởng – pha một chút màu đỏ và màu cam của sự đam mê nhiệt huyết.
Dưới đây mà bảng ý nghĩa màu sắc các bạn cần quan tâm khi thiết kế website cho từng đối tượng.
Đối với các bạn đã và đang sử dụng blog cá nhân cho chính bản thân mình hoặc đang có ý định xây dựng blog cá nhân thì hãy xem qua bài viết này: Đừng biến blog cá nhân thành bách khoa toàn thư
2. User-Centred Design đối với doanh nghiệp
Mỗi doanh nghiệp đều nên có một website riêng để giới thiệu các dịch vụ và sản phẩm của mình, dù doanh nghiệp của bạn nhỏ thì cũng cần phải có. Đối với các website doanh nghiệp, hãy sử dụng màu sắc chính mà bạn đã chọn khi thiết kế Logo để thiết kế website. Sự đồng bộ về màu sắc của một website rất quan trọng. Hãy chọn màu sắc cho hợp lý, chọn những màu sắc mang lại sự tin tưởng, chuyên nghiệp…. ví dụ như màu đen, trắng, tím … hoặc bạn có thể hòa trộn các màu sắc lại với nhau…
Nếu như website của bạn cung cấp các dịch vụ hướng tới phụ nữ. Hãy làm cho website trở lên bóng bẩy hơn với những đường cong của các button và các cạnh của trang web. Màu sắc phụ nữ yêu thích thì không gì qua khỏi màu hồng quyến rũ, màu tím nữ tính.
3. User-Centred Design với Web bán hàng
Đây là dạng website khó thực hiện User-Centred Design nhất. Nếu như website bán một mặt hàng nhất định thì chúng ta có thể căn cứ vào mặt hàng đó để tính ra được mục tiêu người dùng nhắm tới. Nhưng đối với các website bán nhiều mặt hàng khác nhau thì chúng ta rất khó để thực hiện.
Cách để thực hiện cho các website bán hàng tùm lum là hãy sử dụng nhiều màu sắc khác nhau cho từng phân mục sản phẩm. Ví dụ: Với sản phẩm công nghệ – hãy sử dụng màu xanh, với sản phẩm nội trợ – hãy sử dụng màu cam, với sản phẩm là mỹ phẩm – hãy sử dụng màu tím hoặc màu hồng …..
Về bố cục các website bán hàng chúng ta nên sử dụng bố cục Full màn hình để người dùng dễ dàng hơn trong thao tác, các sản phẩm phải được hiển thị rõ ràng, hình ảnh sắc nét, thông tin chi tiết cả về mặt tốt lẫn không tốt để người dùng dễ dàng lựa chọn.
Không như Blog cá nhân, các website bán hàng cần phải sử dụng các font chữ chuẩn để ai cũng có thể dễ dàng thấy ở mọi góc độ. Ở đây mình đề cử font Helvetica.
Thế Thôi
Trong khuôn khổ một bài viết chắc chắn mình không thể nói tất cả các thể loại website khác nhau. Điều quan trọng nhất mình muốn nói ở bài viết này là: Dù website của bạn là gì, blog, doanh nghiệp hay bán hàng thì việc thiết kế trọng tâm rất quan trọng. Chúng ta cần phải nghiên cứu đối tượng người dùng chính của website là ai, sở thích chung của họ là gì, và họ cần gì trên website của chúng ta ? Chỉ cần bấy nhiêu thôi nhưng nếu các bạn nghiên cứu kỹ về nó, bạn sẽ thấy nó không đơn giản chút nào.
Như vậy là chúng ta đã đi qua 3 thuật ngữ trong thiết kế UX. Mình hy vọng rằng cách trình bày mộc mạc này sẽ dễ dàng được các bạn chấp nhận. Trong các bài viết sau chúng ta sẽ tìm hiểu tiếp các thuật ngữ còn lại. Chúc các bạn luôn vui vẻ và thành công, sớm trở thành UX/UI Design.
Bài viết liên quan:
