Thuật Ngữ UX Design thường dùng trong các buổi thảo luận, chia sẻ, tài liệu và triển khai cụ thể. Chúng ta có thể nghe nói rất nhiều về các thuật ngữ này nhưng thực tế nó là gì và cách triển khai ra sao thì nhiều người vẫn mơ hồ.
Bài viết này mình sẽ tổng hợp các thuật ngữ UX Design thường gặp và thường sử dụng nhất. Mình sẽ tóm tắt những ý chính quan trọng cho từng thuật ngữ. Sau đó sẽ có từng bài riêng lẻ để giải thích cụ thể kèm những ví dụ để đảm bảo bạn sẽ hiểu được thuật ngữ đó là gì và ý nghĩa như thế nào.
Bạn cần phải xem trước bài: UX Design là gì ?
Thuật Ngữ UX Design là gì ?
Thuật Ngữ UX Design là viết tắt cho các ý nghĩa triển khai trong quá trình thiết kế UX. UX Design có rất nhiều thuật ngữ khác nhau. Trong số đó là 9 thuật ngữ kiến thức vô cùng quan trọng mà bất kỳ dự án về UX nào bạn cũng gặp và phải triển khai.
Công việc chính của môt UX Designer là làm cho người dùng cảm thấy thoải mái khi sử dụng trang web/ứng dụng do mình thiết kế. Dựa trên tiêu chí đó, trong bài viết này Blog Lại Văn Đức sẽ giải thích một cách tóm tắt về các thuật ngữ phổ biến liên quan đến lĩnh vực UX design. Hy vọng rằng những thuật ngữ dưới đây sẽ giúp các bạn hiểu thêm về công việc này.
Xem thêm: UX có quan trọng trong thiết kế website hay không ?
1. User Experience Designer (UX Designer)
User Experience Designer (UX Designer) – Người Thiết Kế Trải Nghiệm Người Dùng
Nếu như trong khi tìm kiếm tài liệu về UX bạn bắt gặp các từ ngữ như: User Experience Designer, UX Designer, User Experience Architect, User Experience Consultant, Information Architect thì các thuật ngữ này đều dùng để chỉ UX Designer, các bạn có thể thấy các cụm từ này được ghi trên CV hoặc thông báo tuyển dụng. Các từ được liệt kê trên gần như là giống nhau về đặc tính công việc và tùy thuộc vào cách gọi của từng công ty khác nhau sẽ có chút khác biệt.
Thuật ngữ User Experience Designer có khi được sử dụng để ám chỉ tất cả các khía cạnh liên quan đến người dùng bao gồm Information Architecture (AI), User-Centred Design (UCD), Interaction Design, User Interface Design và Visual Design.
Hiệu quả của Thiết Kế Trải Nghiệm Người Dùng thấy rõ nhất ở những website/ ứng dụng lớn, có phân cấp phức tạp và nhiều tương tác.
Phân tích chi tiết: UX Designer – Người Thiết Kế Trải Nghiệm Người Dùng (đang cập nhập)
2. Information Architect (IA)
Information Architect (IA) – Cấu Trúc Thông Tin
IA chịu trách nhiệm đảm bảo các thông tin được cung cấp phải có ý nghĩa đối với người dùng. Có rất nhiều yếu tố cần phải thực hiện để đạt được điều đó, tuy nhiên chúng ta có thể nói ngắn gọn lại rằng mục tiêu của IA là để đảm bảo các thông tin được trình bày đúng thời điểm, đúng nơi và đúng cách.
Trong khi lướt Web, nếu bạn đã từng truy cập vào 1 website và không tìm ra được cách sử dụng một chức năng đơn giản nào đó. Điều đó nói nên rằng trang web đó đã không có thực hiện tốt IA trong việc sắp xếp và tối ưu IA trên trang web.
Ngược lại, nếu như bạn có thể dễ dàng sử dụng và thực hiện các thao tác cần thiết trên các trang web hoặc ứng dụng một cách nhanh chóng thì chắc chắn website đó đã được người thiết kế cấu trúc thông tin tốt.
Tóm lại, nếu việc cấu trúc thông tin được thực hiện tốt, người dùng sẽ không bao giờ phải suy nghĩ hay phân vân trong quá trình sử dụng. Điều này rất tốt để trang web hay ứng dụng đó nhanh chóng nhận được sự quyết định từ người dùng.
Phân tích chi tiết: Information Architect – Cấu Trúc Thông Tin Trong UX Design (đang cập nhập)
3. User-Centred Design (UCD)
User-Centred Design (UCD) – Thiết Kế Trọng Tâm
UCD là 1 thuật ngữ UX Design nói về việc người dùng được sử dụng làm trọng tâm trong quá trình thiết kế phát triển sản phẩm. Bạn có thể hiểu đơn giản như sau: Việc lấy người dùng làm trọng tâm để thiết kế sẽ dễ dàng giải quyết các nhu cầu, mong muốn và khó khăn của người dùng khi sử dụng sản phẩm của mình.
Để UCD mang lại kết quả đúng như ý nghĩa của nó các nhà thiết kế cần phải phân tích và dự đoán cách người dùng sử dụng sản phẩm của mình sau đó kiểm tra hiệu quả của giải pháp mà mình mang lại.
Phân tích chi tiết: User-Centred Design (UCD) – Thiết Kế Trọng Tâm Trong UX Design (đang cập nhập)
4. User Journeys
User Journeys – Hành Vi Người Dùng
Hành vi người dùng có thể được hiểu như cách mà một người dùng bình thường sử dụng website/ ứng dụng của bạn.
Bạn cần chú ý đến cụm từ “người dùng bình thường” mà mình đang sử dụng. Để dễ hiểu bạn hãy suy nghĩ như sau: Khi bạn thiết kế ra một sản phẩm/website/ứng dụng thì mình chắc chắn một điều bạn sẽ nghĩ rằng thiết kế của mình là số 1. Tất cả các chức năng, ứng dụng trên thiết kế này đều tuyệt vời. Nhưng đó là cách bạn nghĩ về đứa con tinh thần của bạn. Bạn đang là người dùng đặc biệt. Vì vậy nên mình sử dụng cụm từ “người dùng bình thường” tức là những người không liên quan gì đến việc tạo ra sản phẩm/website/ứng dụng mà bạn đang cung cấp.
Một cách đơn giản để giải thích cho thuật ngữ UX Design này là bạn không được phép áp đặt toàn bộ suy nghĩ của mình lên người sử dụng, bạn chỉ được phép nghiên cứu và dự đoán cách mà họ sử dụng dựa trên kinh nghiệm cá nhân, kinh nghiệm làm việc hoặc thông qua các khảo sát người dùng… Và điều quan trọng nhất mình muốn nói với bạn là hãy luôn luôn lắng nghe phản hồi từ người dùng.
Nghiên cứu hành vi người dùng là yếu tố rất quan trọng trong thiết kế UX. Việc nắm rõ hành vi của người dùng sẽ giúp bạn có khả năng đưa người dùng đến nơi họ mong muốn.
Phân tích chi tiết: User Journeys – Hành Vi Người Dùng Trong UX Design (đang cập nhập)
5. User Testing
User Testing – Thử Nghiệm Người Dùng
Thử Nghiệm Người Dùng được hiểu đơn giản là các bài kiểm tra về hiệu quả của website/ứng dụng khi người dùng tương tác trong thực tế. Có rất nhiều cách để thực hiện, tùy thuộc vào thời gian của dự án và kinh phí mà khách hàng bỏ ra. Đây là thuật ngữ UX Design bạn sẽ được nghe rất nhiều.
Các nhà thiết kế UX chuyên nghiệp sẽ dành nhiều thời gian cho việc thực hiện thử nghiệm người dùng vì họ hiểu lợi ích mà quá trình này mang lại. Điều khó khăn lớn nhất chính là tìm cách thuyết phục khách hàng đồng ý dành thời gian và kinh phí cho việc thử nghiệm này.
Chắc hẳn bạn đã nghe đến A/B Test. Đây chính là cách phổ biến nhất mà các UX Designer thường sử dụng cho việc Thử Nghiệm Người Dùng. A/B Test là bạn chia người dùng thành 2 nhóm A và B. 2 nhóm người dùng này sẽ sử dụng 2 giao diện được thiết kế hoàn toàn khác nhau. Công việc của bạn là đo đếm cách tương tác và mức độ hiệu quả từ 2 nhóm người dùng từ đó cho ra kết quả tốt nhất.
Phân tích chi tiết: User Testing – Thử Nghiệm Người Dùng Trong UX Design (đang cập nhập)
6. Interaction Design
Interaction Design – Thiết Kế Tương Tác
Mỗi thiết kế đều có một mục đích riêng. Bạn đã bao giờ xem video trên youtube, nghe nhạc trên Zing MP3 hay mua hàng online chưa. Tất cả các hành động như: xem video, nghe nhạc, mua hàng… đều được gọi là tương tác người dùng.
Chính mức độ tương tác của người dùng với website hay ứng dụng là tiền đề để đánh giá hiệu quả website/ứng dụng đó mang lại.
Trong UX Design, thiết kế tương tác với người dùng đòi hỏi các nhà thiết kế phải tạo ra các phương pháp giao tiếp giữa người dùng và website/ứng dụng một cách đơn giản nhất và dễ thực hiện nhất. Đây là ý nghĩa của thuật ngữ UX Design này
Phân tích chi tiết: Interaction Design – Thiết Kế Tương Tác Trong UX Design (đang cập nhập)
7. Visual design
Visual design – Thiết Kế Hình Ảnh
Một hình ảnh có thể thay cho hàng ngàn từ. Đây là một thuật ngữ rất dễ hiểu cho mọi nhà thiết kế web thông thường. Nếu bạn biết cách sử dụng và kết hợp màu sắc một cách hiệu quả thì có thể mang đến các hiệu ứng về nhận diện thương hiệu tốt.
Mặc dù thuật ngữ UX Design này không quá cao siêu hay khó hiểu. Nhưng để thiết kế hình ảnh, banner, button hiệu quả thì cũng có nhiều thứ cần phải nói.
Phân tích chi tiết: Visual Design – Thiết Kế Hình Ảnh Trong UX Design (đang cập nhập)
8. User Interface (UI) Design
User Interface (UI) Design – Thiết Kế Giao Diện Người Dùng
Thiết Kế Giao Diện Người Dùng chiếm đến 50% thành công của 1 sản phẩm vì ấn tượng ban đầu là yếu tố quyết định người dùng có thiện cảm hay không đối với sản phẩm. Chắc chắn bạn sẽ không bao giờ bấm vào nút mua hàng trên một website có thiết kế lộn xộn, bố cục bất hợp lý.
Chúng ta sẽ cùng phân tích cụ thể thuật ngữ UX Design trong bài viết bên dưới. Bạn sẽ nhận thấy các vấn đề dù là rất nhỏ nhưng lại vô cùng quan trọng.
Phân Tích Chi Tiết: User Interface (UI) Design – Thiết Kế Giao Diện Người Dùng (đang cập nhập)
9. Usability
Usability – Tính Khả Dụng
Tính khả dụng là thuật ngữ UX Design nói đến việc tối ưu sự tương tác của người dùng và sản phẩm. Việc tối ưu tốt cho phép người dùng dễ dàng thực hiện các thao tác một cách nhanh chóng và dễ dàng.
Tính khả dụng được đánh giá dựa trên:
- Mức độ hiệu quả khi người dùng sử dụng
- Khả năng kiểm soát khi xảy ra lỗi trong quá trình tương tác
- Cung cấp các chức năng cần thiết đúng lúc
- Dễ dàng trong quá trình sử dụng
- Dễ dàng ghi nhớ các thao tác cho lần sau
Phân Tích Chi Tiết: Usability – Tính Khả Dụng trong UX Design (đang cập nhập)
Thế Thôi
Như vậy là chúng ta đã tìm hiểu qua về 9 thuật ngữ UX Design căn bản thường được các nhà thiết kế UX/UI Design sử dụng. Mình mong rằng các giải thích bên trên không quá khó hiểu để bạn có thể dễ dàng nắm bắt nội dung.
Nếu bạn vẫn còn những thắc mắc về các thuật ngữ UX Design trên, hãy để lại yêu cầu bên dưới, chúng ta sẽ tiếp tục thảo luận. Chúc các bạn thành công.
Bài viết liên quan:
